ROZDZIAŁ IV
OBRZĘDY CHRZTU DZIECI DO UŻYTKU KATECHETÓW GDY BRAK KAPŁANA LUB DIAKONA
147. Tym obrzędem mogą się posługiwać katecheci upoważnieni przez Ordynariusza miejsca w parafiach, w których nie ma kapłana ani diakona.
OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECI
148. Katecheta udaje się razem z asystą do drzwi kościoła lub do tego miejsca, gdzie są zgromadzeni rodzice i chrzestni z dziećmi do chrztu. W tym czasie, jeżeli to możliwe, lud śpiewa stosowny psalm lub pieśń.
Jeżeli jest bardzo wiele dzieci, inni katecheci mogą pomóc w sprawowaniu sakramentu, jak to niżej zaznaczono.
149. Katecheta wita obecnych, zwłaszcza rodziców i chrzestnych, wspominając w krótkich słowach o radości, z jaką przyjęli dziecko: jest ono darem Boga, który jest źródłem wszelkiego życia i który chce teraz obdarzyć to dziecko swoim życiem łaski.
Katecheta: Drodzy rodzice i chrzestni, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?
Poszczególne rodziny kolejno podają imię dziecka.
Katecheta: O co prosicie Kościół Boży dla swoich dzieci?
Rodziny wszystkie razem: O chrzest.
______________________________________________________________
Jeżeli jest bardzo wiele dzieci do chrztu, katecheta opuszcza pytanie o imię dziecka i pyta:
Drodzy rodzice i chrzestni, którzy przynieśliście dzieci, o co prosicie Kościół Boży dla swoich dzieci?
Rodziny wszystkie razem: O chrzest.
______________________________________________________________
150. Wtedy katecheta zwraca się do rodziców:
Drodzy rodzice, prosząc o chrzest dla swoich dzieci, przyjmujecie na siebie obowiązek wychowania ich w wierze, aby zachowując Boże przykazania, miłowały Boga i bliźniego, jak nas nauczył Jezus Chrystus. Czy jesteście świadomi tego obowiązku?
Rodzice wszyscy razem: Jesteśmy tego świadomi.
151. Następnie zwracając się do chrzestnych, katecheta pyta ich w ten lub podobny sposób:
A wy, drodzy chrzestni, czy jesteście gotowi pomagać rodzicom tych dzieci w wypełnianiu ich obowiązku?
Chrzestni wszyscy razem: Jesteśmy gotowi.
152. Katecheta mówi dalej:
Drogie dzieci, wspólnota chrześcijańska przyjmuje was z wielką radością. W imieniu tej wspólnoty znaczę was znakiem krzyża.
W milczeniu kreśli znak krzyża nad wszystkimi dziećmi.
Następnie mówi:
Rodzice (lub: chrzestni), zróbcie na czole waszych dzieci znak krzyża Jezusa Chrystusa, naszego Zbawiciela.
Rodzice (lub chrzestni) kreślą na czole dzieci znak krzyża.
LITURGIA SŁOWA BOŻEGO
CZYTANIE I HOMILIA LUB POUCZENIE
153. Katecheta zaprasza rodziców i chrzestnych oraz wszystkich obecnych do udziału w liturgii słowa Bożego. Czyta się wiersze 17-20 z 20 rozdziału Ewangelii św. Mateusza o przekazaniu Apostołom misji nauczania i chrzczenia albo perykopy podane w rozdziale VI. Można śpiewać psalmy i kantyki tam podane. Po czytaniu katecheta może wygłosić krótką homilię w sposób określony przez biskupa.
154. Zamiast czytania Pisma św. i homilii katecheta może odczytać następujące pouczenie:
Chrystus posłał swoich Apostołów na świat, mówiąc: „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”. Tymi słowami powierzył swojemu Kościołowi sakrament chrztu, w którym dzieci spotykają się ze swoim Zbawicielem. Przez ten sakrament dzieci uwolnione od grzechu staną się członkami Kościoła i dziećmi Boga oraz otrzymają niezliczone dary. Ponieważ te dary są niepojęte dla ludzi, trzeba z wiarą pokornie o nie prosić. Bóg, nasz Ojciec, w tej wspólnej modlitwie usłyszy głos Chrystusa i ze względu na wiarę Kościoła, mocą Ducha Świętego udzieli tym dzieciom łask, które obiecał przez swojego Syna.
MODLITWA POWSZECHNA
155. Następuje modlitwa powszechna.
Katecheta: Prośmy naszego Pana, Jezusa Chrystusa, o miłosierdzie dla dzieci, które mają dostąpić łaski chrztu świętego, dla ich rodziców, chrzestnych i wszystkich ochrzczonych.
Wołajmy do Niego: Wysłuchaj nas, Panie.
Lektor:
1. Prosimy Cię, abyś te dzieci mocą tajemnicy Twojej Śmierci i Zmartwychwstania przez chrzest święty odrodził i włączył do Kościoła.
Wszyscy: Wysłuchaj nas, Panie.
2. Prosimy Cię, abyś przez chrzest i bierzmowanie uczynił je wiernymi uczniami i świadkami Twojej Ewangelii.
3. Prosimy Cię, abyś przez świętość życia doprowadził je do radości królestwa niebieskiego.
4. Prosimy Cię, aby rodzice i chrzestni dawali tym dzieciom przykład żywej wiary.
5. Prosimy Cię, abyś ich rodziny zachował na zawsze w Twojej miłości.
6. Prosimy Cię, abyś w nas wszystkich odnowił łaskę chrztu świętego.
Inne formuły do wyboru, nr 47 B-E.
156. Katecheta razem z obecnymi wzywa wstawiennictwa Świętych:
Święto Maryjo, Matko Boża, módl się za nami.
Święty Janie Chrzcicielu, módl się za nami.
Święty Józefie, módl się za nami.
Święci Piotrze i Pawle, módlcie się za nami.
Wypada dodać imiona innych Świętych, zwłaszcza patronów dzieci, kościoła lub miejscowości. Ostatnie wezwanie brzmi:
Wszyscy Święci i Święte Boże, módlcie się za nami.
157. Opuszcza się modlitwę z egzorcyzmem i włożenie ręki.
LITURGIA SAKRAMENTU
158. Katecheta z rodzicami, chrzestnymi i dziećmi udaje się do chrzcielnicy.
159. Katecheta wzywa obecnych do modlitwy:
Módlmy się, aby Bóg wszechmogący obdarzył te dzieci nowym życiem z wody i z Ducha Świętego.
MODLITWA DZIĘKCZYNNA NAD WODĄ
160. Jeżeli nie ma poświęconej wody, katecheta stojąc przed chrzcielnicą odmawia następujące wezwania:
Katecheta: Ojcze nieskończenie dobry, Ty sprawiłeś, że z tego zdroju chrztu świętego wytrysnęło dla nas nowe życie dzieci Bożych, Tobie chwała na wieki.
Wszyscy: Tobie chwała na wieki.
Katecheta: Boże, Ty wszystkich ochrzczonych z wody i z Ducha Świętego jednoczysz w Twoim Synu, Jezusie Chrystusie, aby się stali jednym ludem, Tobie chwała na wieki.
Wszyscy: Tobie chwała na wieki.
Katecheta: Boże, Ty przez swojego Ducha miłości, którego wlałeś w nasze serca, darzysz nas wolnością, abyśmy się cieszyli Twoim pokojem, Tobie chwała na wieki.
Wszyscy: Tobie chwała na wieki.
Katecheta: Boże, Ty wybierasz ochrzczonych, aby wszystkim narodom z radością głosili Ewangelię Chrystusa, Twojego Syna, Tobie chwała na wieki.
Wszyscy: Tobie chwała na wieki.
Katecheta: Racz teraz pobłogosławić tę wodę, aby nią ochrzczeni Twoi słudzy i służebnice, których w wierze Kościoła wezwałeś do zdroju odrodzenia, otrzymali życie wieczne. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
161. Jeśli jest do dyspozycji woda chrzcielna już poświęcona, katecheta mówi:
Boże, źródło wszelkiego życia i miłości, Ojcze naszego Pana, Jezusa Chrystusa, radości i troski rodziców są odblaskiem Twojej ojcowskiej miłości. Przez narodzenie się dzieci na nowo ukazujesz swoją moc stwórczą, a przez ich odrodzenie do życia wiecznego objawiasz płodność łaski Twojego Syna.
Wysłuchaj prośby tych rodziców i Kościoła i obejmij te dzieci Twoją miłością. Spraw, aby nie pozostawały pod panowaniem grzechu, lecz przyjmij je do królestwa Twojego Syna, ponieważ od Ciebie otrzymały życie.
Ty stworzyłeś wodę, która służy do oczyszczenia i ochłody oraz podtrzymuje życie; przez chrzest Chrystusa uświęciłeś ją, aby służyła do duchowego odrodzenia ludzi.
Spraw, aby mocą Ducha Świętego te dzieci ochrzczone poświęconą wodą, miały udział w tajemnicy Męki i Zmartwychwstania Chrystusa, otrzymały godność Twoich przybranych dzieci i stały się członkami Kościoła, a kiedyś mogły się cieszyć obdarowaniem z Tobą, z Twoim Synem i z Duchem Świętym na wieki wieków.
Wszyscy: Amen.
WYRZECZENIE SIĘ ZŁA
162. Katecheta przemawia do rodziców i chrzestnych:
Drodzy rodzice i chrzestni, przyniesione przez was dzieci przez sakrament chrztu od miłującego Boga otrzymają nowe życie z wody i z Ducha Świętego. Starajcie się wychować je w wierze tak, aby zachować w nich to Boże życie od skażenia grzechem i umożliwić jego ustawiczny rozwój.
Jeśli więc, kierując się wiarą, jesteście gotowi podjąć się tego zadania, to wspominając swój własny chrzest, wyrzeknijcie się grzechu i wyznajcie wiarę w Jezusa Chrystusa. Jest to wiara Kościoła, w której wasze dzieci otrzymują chrzest.
163. Potem ich pyta:
Katecheta: Czy wyrzekacie się grzechu, aby żyć w wolności dzieci Bożych?
Rodzice i chrzestni: Wyrzekamy się.
Katecheta: Czy wyrzekacie się wszystkiego, co prowadzi do zła, aby was grzech nie opanował?
Rodzice i chrzestni: Wyrzekamy się.
Katecheta: Czy wyrzekacie się szatana, który jest głównym sprawcą grzechu?
Rodzice i chrzestni: Wyrzekamy się.
WYZNANIE WIARY
164. Następnie katecheta przyjmuje od rodziców i chrzestnych potrójne wyznanie wiary:
Katecheta: Czy wierzycie w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi?
Rodzice i chrzestni: Wierzymy.
Katecheta: Czy wierzycie w Jezusa Chrystusa, Jego Syna jedynego, a naszego Pana, narodzonego z Maryi Dziewicy, umęczonego i pogrzebanego, który powstał z martwych i zasiada po prawicy Ojca?
Rodzice i chrzestni: Wierzymy.
Katecheta: Czy wierzycie w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, obcowanie Świętych, odpuszczenie grzechów, zmartwychwstanie ciała i życie wieczne?
Rodzice i chrzestni: Wierzymy.
165. Do tego wyznania dołącza się katecheta i wszyscy zgromadzeni.
Katecheta: Taka jest nasza wiara. Taka jest wiara Kościoła, której wyznawanie jest naszą chlubą, w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.
Wszyscy: Amen.
Zamiast tej formuły można użyć innej, stosownie do potrzeb. Można też zaśpiewać odpowiednią pieśń, w której by wspólnota zgromadzonych jednogłośnie wyraziła swoją wiarę.
CHRZEST
166. Katecheta zaprasza pierwszą rodzinę, aby podeszła do chrzcielnicy, i prosi o powtórzenie imienia dziecka. Gdy podadzą imię, pyta rodziców i chrzestnych:
Katecheta: Czy chcecie, aby N. otrzymał(a) chrzest w wierze Kościoła, którą przed chwilą wspólnie wyznaliśmy?
Rodzice i chrzestni: Chcemy.
Teraz katecheta chrzci dziecko, mówiąc:
N., JA CIEBIE CHRZCZĘ W IMIĘ OJCA
zanurza dziecko lub polewa je wodą po raz pierwszy,
I SYNA,
zanurza lub polewa je wodą po raz drugi,
I DUCHA ŚWIĘTEGO.
zanurza lub polewa je wodą po raz trzeci.
Wypada, aby po chrzcie każdego dziecka uczestnicy wypowiadali lub śpiewali krótką aklamację:
Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.
Jeśli udziela się chrztu przez polanie wodą, wypada, aby dziecko trzymała do chrztu matka lub ojciec. Jednakże tam, gdzie wydaje się słuszne zachować dotychczasowy zwyczaj, dziecko może trzymać chrzestna lub chrzestny. Oni też powinni podnieść dziecko z wody, jeśli chrztu udziela się przez zanurzenie.
167. Jeśli jest większa liczba dzieci do chrztu, a jest kilku katechetów, to każdy z nich może ochrzcić kilkoro dzieci, zachowując sposób i formułę podane wyżej.
168. W czasie chrztu dzieci mogą wierni wykonywać odpowiednie śpiewy albo zachować milczenie.
OBRZĘDY WYJAŚNIAJĄCE
169. Opuszcza się namaszczenie krzyżmem. Katecheta mówi jeden raz do wszystkich ochrzczonych:
Bóg wszechmogący, Ojciec naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który was uwolnił od grzechu i odrodził z wody i z Ducha Świętego, niech sprawi, abyście jako chrześcijanie włączeni do ludu Bożego, wytrwali w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem na życie wieczne.
Wszyscy: Amen.
WŁOŻENIE BIAŁEJ SZATY
170. Katecheta mówi:
Drogie dzieci, stałyście się nowym stworzeniem i przyoblokłyście się w Chrystusa, dlatego otrzymujecie białą szatę. Niech wasi bliscy słowem i przykładem pomagają wam zachować godność dzieci Bożych, nieskalaną aż po życie wieczne.
Wszyscy: Amen.
Każdemu dziecku nakłada się białą szatę, inny kolor nie jest dozwolony. Jest wskazane, aby taką szatę przynosił} same rodziny.
WRĘCZENIE ZAPALONEJ ŚWIECY
171. Katecheta bierze świecę paschalną i mówi:
Przyjmijcie światło Chrystusa.
Pierwszy z ojców zapala świecę od paschału i podaje światło innym.
Katecheta może podać świecę zapaloną od paschału mówiąc:
Przyjmijcie światło Chrystusa.
Potem katecheta mówi:
Podtrzymywanie tego światła powierza się wam, rodzice i chrzestni, aby wasze dzieci, oświecone przez Chrystusa, postępowały zawsze jak dzieci światłości, a trwając w wierze, mogły wyjść na spotkanie przychodzącego Pana razem z wszystkimi Świętymi w niebie.
172. Jeżeli podczas udzielania chrztu dzieci trzymali chrzestni, przekazują je matkom.
ZAKOŃCZENIE OBRZĘDU
PROCESJA DO OŁTARZA
173. Jeżeli chrztu udzielono poza prezbiterium, odbywa się teraz procesja do ołtarza, w czasie której niesie się zapalone świece ochrzczonych dzieci. Wypadałoby wtedy śpiewać pieśń o chrzcie świętym, np.:
Wy wszyscy, którzy zostaliście ochrzczeni w Chrystusie, przyoblekliście się w Chrystusa.
Alleluja, alleluja.
MODLITWA PAŃSKA
174. Katecheta stojąc przed ołtarzem, przemawia do rodziców i chrzestnych oraz do wszystkich obecnych w ten lub podobny sposób:
Najmilsi, te dzieci, odrodzone przez chrzest święty, nazywają się dziećmi Bożymi i są nimi rzeczywiście. W sakramencie bierzmowania otrzymają pełnię Ducha Świętego. Przystępując zaś do ołtarza Pańskiego, staną się uczestnikami Jego Uczty Ofiarnej i razem ze zgromadzonym Kościołem będą Boga nazywać Ojcem. My wszyscy także jesteśmy dziećmi Bożymi, dlatego w imieniu tych dzieci módlmy się wspólnie, tak jak nas nauczył Pan Jezus.
175. Wszyscy razem mówią:
Ojcze nasz, któryś jest w niebie,
święć się imię Twoje,
przyjdź królestwo Twoje,
bądź wola Twoja
jako w niebie, tak i na ziemi.
Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj
i odpuść nam nasze winy,
jako i my odpuszczamy naszym winowajcom.
I nie wódź nas na pokuszenie,
ale nas zbaw ode złego. Amen.
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO I ODESŁANIE
176. Następnie katecheta wzywa błogosławieństwa Bożego i odsyła zgromadzonych, mówiąc:
Bracia i siostry, polecamy was miłosierdziu i łaskawości Boga, Ojca wszechmogącego, Jego jedynego Syna i Ducha Świętego. Niech Bóg strzeże waszego życia, abyście postępując w świetle wiary, doszli do obiecanego szczęścia wiecznego, a my razem z wami.
Wszyscy: Amen.
Katecheta: Idźcie w pokoju Chrystusa.
Wszyscy: Bogu niech będą dzięki.
177. Jeżeli to możliwe, po błogosławieństwie wszyscy śpiewają odpowiednią pieśń wyrażającą paschalną radość i dziękczynienie albo pieśń Najświętszej Maryi Panny: Wielbi dusza moja Pana.
Tam, gdzie jest zwyczaj zanoszenia ochrzczonych dzieci przed ołtarz Najświętszej Maryi Panny, wypada go utrzymać.
