Środa Popielcowa
Tego dnia w czasie Mszy św. poświęca się popiół przygotowany z gałązek palm lub innych drzew, poświęconych w roku poprzednim i posypuje się nim głowy wiernych.
OBRZĘDY WSTĘPNE I LITURGIA SŁOWA
ANTYFONA NA WEJŚCIE por. Mdr 11, 24-25. 27
Panie, Ty wszystkim okazujesz miłosierdzie * i żadnego ze swych stworzeń nie masz w nienawiści. * Nie zważasz na grzechy ludzi, * aby mogli się nawrócić, * przebaczasz im, bo Ty jesteś Panem, Bogiem naszym.
Opuszcza się akt pokuty, bo zastępuje go posypanie głów popiołem.
KOLEKTA
Panie, nasz Boże, daj nam przez święty post zacząć okres pokuty, * aby nasze wyrzeczenia umocniły nas do walki ze złym duchem. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, + który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO POPIOŁU
Po homilii kapłan ze złożonymi rękami mówi:
Drodzy bracia i siostry, pokornie błagajmy Boga Ojca, aby pobłogosławił ten popiół, który nakładamy na nasze głowy na znak pokuty.
Po krótkiej modlitwie w milczeniu kapłan mówi:
Panie Boże, Ty przebaczasz ludziom, którzy się upokarzają i starają się zadośćuczynić za grzechy, + wysłuchaj łaskawie nasze prośby * i udziel hojnie błogosławieństwa X swoim sługom i służebnicom, którzy będą posypani tym popiołem, + niech wytrwają w czterdziestodniowej pokucie, * aby mogli z oczyszczonymi duszami uczestniczyć w paschalnym misterium Twojego Syna. Który żyje i króluje na wieki wieków. W. Amen.
Albo:
Boże, Ty nie chcesz śmierci grzeszników, lecz ich nawrócenia, + wysłuchaj łaskawie nasze prośby i racz w swojej dobroci pobłogosławić X ten popiół, którym zamierzamy posypać nasze głowy, * spraw, abyśmy uznając, że jesteśmy prochem i w proch się obrócimy, + przez gorliwe pełnienie czterdziestodniowej pokuty otrzymali odpuszczenie grzechów, * i nowe życie na podobieństwo Twojego zmartwychwstałego Syna. Który żyje i króluje na wieki wieków. W. Amen.
Kapłan kropi popiół wodą święconą nic nie mówiąc.
POSYPANIE POPIOŁEM
Następnie kapłani posypują popiołem obecnych, mówiąc do każdego:
Nawracajcie się i wierzcie Ewangelii (Mk 1, 15).
Albo:
Pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz (por. Rdz 3, 19).
ANTYFONA 1 por. Jl 2, 13
Odmieńmy sposób życia, * pokutujmy w popiele i włosiennicy, * pośćmy i płaczmy przed Panem, * gdyż Bóg nasz jest pełen miłosierdzia * i gotów odpuścić nam nasze grzechy.
ANTYFONA 2 Jl 2, 17; Est 13, 17
Między przedsionkiem a ołtarzem niechaj płaczą kapłani, słudzy Pańscy, * i niech mówią: Przepuść, Panie, przepuść ludowi Twojemu * i nie zamykaj ust śpiewających chwałę Twoją, Panie.
ANTYFONA 3
Przebacz, Panie, przebacz ludowi Twojemu * i nie bądź na nas zagniewany na wieki.
ANTYFONA 4 por. Ps 51(50), 3
Przebacz mi, Boże, wszystkie moje grzechy.
Antyfonę można powtarzać po wierszach psalmu 51(50).
Można śpiewać pieśń: Bądź mi litościw, Boże nieskończony, Przed oczy Twoje, Panie, lub inną pieśń pokutną. Po posypaniu głów popiołem kapłan umywa ręce. Obrzęd kończy się modlitwą powszechną. Nie odmawia się Wierzę.
LITURGIA EUCHARYSTYCZNA
MODLITWA NAD DARAMI
Panie, nasz Boże, przyjmij Ofiarę, którą uroczyście składamy na rozpoczęcie Wielkiego Postu, + wysłuchaj nasze modlitwy i spraw, abyśmy przez dzieła pokuty i miłosierdzia pokonali nasze wady, * i oczyszczeni z grzechów mogli zjednoczyć się z męką Twojego Syna. Który żyje i króluje na wieki wieków.
3 lub 4 prefacja wielkopostna. nr 10, 11.
ANTYFONA NA KOMUNIĘ por. Ps 1, 2-3
Kto rozważa Prawo Pańskie dniem i nocą, * wyda owoc w swoim czasie.
MODLITWA PO KOMUNII
Miłosierny Boże, niech przyjęty Sakrament pomaga nam w pełnieniu pokuty, + aby nasze wyrzeczenia podobały się Tobie * i przyniosły nam uzdrowienie duszy. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Błogosławieństwo i posypanie głów popiołem może się odbyć poza Mszą św. W takim wypadku dobrze jest poprzedzić błogosławieństwo liturgią słowa wyjętą z Mszy św., obejmującą antyfonę na wejście, kolektę i czytania ze śpiewem. Następuje homilia, błogosławieństwo popiołu i posypanie nim głów. Obrzęd kończy się modlitwą powszechną.
